Het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) markeert een cruciale stap in de richting van een duurzamere Europese economie en een wereldwijd initiatief om klimaatverandering aan te pakken. Dit Europese beleid, dat sinds 1 oktober 2023 geleidelijk wordt ingevoerd, heeft als voornaamste doel de CO2-uitstoot die vrijkomt bij de productie van bepaalde goederen buiten de Europese Unie (EU) te corrigeren aan de grens. In dit artikel zullen we de belangrijkste aspecten van het CBAM verkennen en waarom het zo essentieel is.
Wat is het CBAM?
Het CBAM is kort gezegd een prijscorrectiemechanisme dat wordt toegepast bij de import van specifiek aangewezen goederen in de EU. Deze correctie is gebaseerd op de CO2-uitstoot die is gegenereerd tijdens het productieproces buiten de EU. Het voornaamste doel van het CBAM is het verminderen van koolstoflekkage, waarbij bedrijven hun productie verplaatsen naar landen met lagere milieunormen, wat leidt tot een toename van de wereldwijde koolstofemissie.
Waarom het CBAM?
Het CBAM maakt deel uit van het ambitieuze Fit for 55-pakket van de EU, dat tot doel heeft de uitstoot van broeikasgassen met minstens 55% te verminderen vóór 2030. Momenteel hebben Europese bedrijven te maken met strenge regels en emissierechten binnen het Europese emissiehandelssysteem (EU ETS). Het CBAM is ontworpen om ervoor te zorgen dat deze bedrijven geen concurrentienadeel ondervinden bij de import van goederen uit landen met lagere klimaatnormen.
Voor wie geldt het CBAM?
Het CBAM is van toepassing op importeurs van specifieke CBAM-goederen. Voorbeelden van deze goederen zijn aluminium, ijzer, staal, cement, elektriciteit, meststoffen, tevens zal dit van toepassing zijn voor zowel grondstoffen/halffabricaten en eindproducten van deze goederen. De volledige lijst van goederencodes is te vinden in Bijlage I van de Europese verordening.
De importeur of zijn indirect vertegenwoordiger is verantwoordelijk voor de rapportage van de CBAM-goederen. In het geval van directe vertegenwoordiging is de importeur zelf verantwoordelijk voor de rapportage.
De belangrijkste punten
De CBAM-wetgeving is zeer gecompliceerd en daarom hebben wij de belangrijkste punten hier nog eens op een rijtje gezet:
- Tijdens de overgangsperiode geld er slechts een rapportageplicht voor bedrijven die CBAM onderhevige goederen importeren. De rapportage dient binnen een maand na het voorafgaande kwartaal ingediend te zijn via het CBAM-register, welke bereikbaar is via het EU trader portal.
- Wanneer uw leverancier nog niet de middelen heeft om een correcte meting uit te voeren is dit op het moment nog geen probleem. Voor de eerste 2 kwartalen mogen er schattingen opgegeven worden. Let erop dat het wel de bedoeling is dat u deze rapportages voor 1 augustus 2024 wijzigt met de juiste gegevens.
- Indien u helemaal geen mogelijkheid heeft om aan de emissiegegevens te komen, dan bestaat er ook nog een andere oplossing. U kunt in dit geval namelijk gebruik maken van de standaardwaarden.
- De CBAM-rapportage kan alleen gemaakt worden door de importeur of de desbetreffende indirecte vertegenwoordiger. Indien u een douaneagent heeft die als directe vertegenwoordiger voor u optreedt, zult u dus zelf de CBAM-rapportage moeten maken.
- Vanaf 1 januari 2026 moeten importeurs van CBAM-goederen toegelaten zijn als CBAM-aangever. Ze moeten CO2-certificaten aankopen om de CO2-uitstoot te corrigeren die is ontstaan tijdens de productie van de geïmporteerde CBAM-goederen. Elk jaar moeten evenveel CO2-certificaten worden ingeleverd als de hoeveelheid CO2-uitstoot bij de productie van de geïmporteerde CBAM-goederen. Vanaf Januari 2025 kunt u zich laten registreren als toegelaten CBAM-aangever bij de Nederlandse Emissieautoriteit.
- Tijdens de overgangsperiode dient er voor ieder kwartaal een rapportage ingediend te worden, daarna slechts één keer per jaar.
De overgangsfase is in oktober in werking getreden en er zijn op dit moment nog veel ontwikkelingen gaande. Het CBAM zal de komende jaren verder worden uitgewerkt, en er worden meer details verwacht met betrekking tot rapportagevereisten en nationale verantwoordelijkheden. Onze consultants zetten zich maximaal in om op de hoogte te blijven van deze ontwikkelingen. Als u graag bijgepraat wilt worden over dit onderwerp, neem dan gerust contact met hen op.
